Bloed trekken op z`n Malawiaans

De voorbije weken heb ik mij ook bijgeschoold wat betreft bloed trekken, maar dan op z`n Malawiaans... dat is hier soms nogal een gedoe. De eerste keer bloed trekken bij een zwarte was wel een hele ervaring... ik begon daar op de manier dat we bij ons gewend zijn nl thv de elleboogplooi, maar wist ik veel dat de huid van de mensen hier veel dikker en harder is dan bij blanken.


En dat op z`n Malawiaans zal ik effe nader verklaren.


Wanneer je op de ward bent, ga je de dossiers een voor een af (als je ze vindt tenminste) en dan zie je bij welke patient welke tube je moet klaar leggen. In het `sister office` proberen we het nodige materiaal bij elkaar te zoeken en dat neemt soms nogal wat tijd in beslag... enfin veel rennen met weinig resultaat.
Hier trekken ze dus bloed thv de handpalm en binden ze de ader af met een simpele handschoen ipv een cuff... ik stond wel effe versteld.
In het westen heb je speciale naalden en tubes om bloed te trekken, hier gewoon vacuum seringes om het bloed op te trekken en dan weer over te spuiten in de desbetreffende tubes... enfin, zo heb je natuurlijk nog een veel grotere kans dat je jezelf gaat prikken.

Soms is er ook geen ontsmettingsmiddel en dan gebruiken ze gewoon steriel water uit een infuus die bijna leeg is om de patient toch de indruk te geven dat er ontsmet wordt???

Na enkel tientallen patienten te hebben geprikt, ben ik natuurlijk ook weer gewend aan deze maier van weken...t zal weer aanpassen zijn als we terug in Belgie zijn.

See ya!

Het leven zoals het is `QECH` PART TWO

Ondertussen zijn we een maand verder en ben ik geroteerd naar chirurgie. Eigenlijk vond ik het spijtig om iedereen op de interne achter te laten. De Malawiaanse geneeskundestudenten zijn over het algemeen niet echt sociale mensen, dus het was wel een beproeving om hun vertrouwen te winnen. Dan heb je daar zoveel energie in gestoken en nu moet ik weer van O beginnen.

Vorige week aan de lopende band meningitis doden. Vrijdag tijdens de ward round nog een jongeman van onze leeftijd gezien die alle klassieke tekenen van een bacteriele meningitis had en dat is op dat moment zeer leerrijk (had ik in Belgie nog niet gezien) ... je hangt boven zijn hoofd om met de oftalmoscoop het papiloedeem te bewonderen... en dan maar hopen dat je zelf de infectie niet opscharreld. Je weet ook wel dat de kans zeer klein is dat deze man het einde van de dag gaat halen...hier is het elke minuut balanceren op de slappe koord tussen leven en dood.
Dan via de medical students (vertaling in Chichewa) dit voorzichtig aan de guardian aanbrengen... en inderdaad, om 4 u in de namiddag lag er laken over deze patient zijn hoofd.

Ook mijn eerste lumbale puncties gedaan, was wel spannend... en allemaal gelukt (was wel fier op mezelf). Hier worden zoveel LP`s gedaan, dat ik deze kans toch niet kon laten liggen om er mijn vuurdoop van te maken.

Elke dag sterven er wel een paar patienten in onze ward (ik heb een hele maand in ward 3B gestaan = de male ward). Wanneer de dood vastgesteld is, begint er een gezamalijk gekrijs bij de betrokken familieleden/guardians. Je hoort dat allemaal wel... de treurende guardians, maar je wil er zo ver mogelijk met je gedachte vandaan blijven. Dit `geluid` gaat echt door merg en been en dan staat mijn hart toch ook effe stil, maar tijd om er verder over na te denken is er niet(misschien al goed) . Al die miserie doet mij eigenlijk heel wat minder dan een paar weken geleden, maar hoop nu niet dat ik er helemaal immuun voor geworden ben.

Om dan de stilte in de ward te bewaren, worden de guardians door de `security`/ watchman naar buiten geleid.
Hier in het ziekenhuis zit aan iedere deur een watchman om de veiligheid te bewaren, maar vooral de mensenmassa onder controle te houden.
Maar als blanke kan je overal binnen en buiten lopen...heel vreemd...de patienten hebben een blind vertrouwen in je...

Hier in Queens is het over het algemeen een complete chaos. Ik hoorde een Schotse dokter de eerste week nog heel chagrijnig in de gangen zeggen `The Malawians have the slowest walk of the world`, maar het is niet enkel de `walk`, maar alles gaat hier zo traag... als er onderzoeken worden aangevraagd, worden deze in de helft van de tijd niet uitgevoerd... er wordt heel weinig verantwoordelijkheid genomen. Ze steken het altijd maar op het feit dat ze zo arm zijn, maar dat is volgens mij maar een gemakkelijk excuus... Als wij op die manier in Belgie zouden handelen, zouden we onze medische carriere direct moeten opbergen.
Dus ik heb mij al wel geergerd aan de laxheid van de mensen en het feit dat alles zo traag gaat... ze zeggen dat alles went, maar het probleem is dat je op die manier ook wel voor je tijd gaat nemen... anders is het toch maar wachten geblazen.
Stomme dingen zoals het internet is hier ook zo traag... soms duurt het een kwartier voor je ingelogd bent, maar ja mag mij daar niet te veel in opjagen.

De stage chirurgie is ook wel de moeite... op stuivenberg moest ik constant assisteren bij Gastric Bypasses, maagringen enz bijna allemaal met laparoscopie gedaan... hier is het natuurlijk wel een ander paar mouwen. Veel bulten en dan spreek ik over kanker in een verder gevorderd stadium.. de operaties zijn dan ook meestal een meer bloederige bedoening dan in Belgie... dus echt wel oppassen geblazen dat je jezelf niet prikt of snijt. Hier doen ze bij de grote orthopedische operaties toch ook 2 paar steriele handschoenen aan, en veiligheidsbril moet ook altijd opgezet worden... op preventief vlak zitten we toch bij de belgische manier van werken.

Zo hebben we deze week bij een jongedame een bovenbeenamputie gedaan omdat zij een lymfoom in de femur had. In Belgie is deze kanker eigenlijk redelijk goed te behandelen met een combinatiechemotherapie die ze CHOP noemen, maar in Malawi is deze niet verkrijgbaar wegens te duur... dus het enige curatieve dat ze kunnen doen is een amputatie. Daarna begint natuurlijk ook de merde van de prothesen.
Ook al enkele tetanos patienten gezien... en heel veel brandwonden, en dan echt wel heel uitgebreide. Kleine kinderen die tegen een paraffinelamp zijn gekropen en zo meestal hun gezicht en/of extremiteiten verbrand hebben. Iets Flamazine-achtig hebben ze hier niet, dan behandelen ze de branwonden na de acute fase met honing en soms met zinkoxide.
Op de female ward van de Burn Unit liggen meestal patienten die tijdens het koken een epileptische aanval hebben gedaan... het grote probleem hier is dat ze denken dat die aanvallen besmettelijk zijn, dus laten de omstaanders deze vrouwen gewoon liggen om ook geen seizures te krijgen... waardoor ze maar meer en meer verbrand geraken... it`s a sad sad situation`.
Hier worden dan ook aan de lopende band greffes aangelegd, maar de donorplaats geraakt heel dikwijls geinfecteerd... voor deze infecties (meestal met Pseudomonas, die dan een groen beslag geven), worden dan huis, tuin en keukenmiddeltjes gebruikt...nl Vinegear 10 procent in water 2 x per dag appliceren (ik zou de meeste Belgen hun gezicht wel eens willen zien, als dit als behandeling voorgesteld wordt) en na een week is de infectie meestal opgeklaard... spectaculair noem ik dat.

Lake malawi

Blantyre, 4 maart 2008

Op vrijdag 29 februari zijn we vertokken op een heerlijke trip naar Lake Malawi. Een aandenken aan het schrikkeljaar 2008 mocht er toch wel zijn... Maar hoe gingen we daar weer geraken zonder al te veel geld te spenderen? Van Blantyre tot het Zuidelijkste deel van het Lake is het toch al gauw een 300 tal km. Monkey Bay en Cape Mc Clear wilden we niet aandoen, want daar stikt het van de toeristen... plus maandag 3 maart was het de Malawiaanse nationale feestdag, dus wilden wij ons behoeden voor de (voorspelde) mensenmassa/overrompeling.

Dan zijn we uiteindelijk gestrand in SengaBay, dat iets noordelijker ligt. (als je op de kaart klikt voor een vergroting, ligt SengaBay ter hoogte van Salima, maar dan aan het Lake)

Vorige week zijn we nog bevriend geraakt met Martijn, een andere Nederlander vanop de Lodge. Hij is een student geneeskunde die momenteel aan een research project in de pediatrie werkt. Hij heeft een auto EN wou voor het verlengd weekend ook naar het Lake gaan... dus voor beide partijen een win win situatie en zo konden we toch nog op een voor ons betaalbare manier op onze bestemming geraken (bijleggen voor de benzine was het minste). Maar als ik een oude auto zeg, is het echt wel een oude auto... een Toyota Corolla van bouwjaar??? ... met een gratis gat in de uitlaat erbij.

Om een korte samenvatting te geven: de Malawiaanse auto`s hebben ons nog niet veel geluk gebracht. Na 15 km rijden begon de motorkap te roken, dus wij gestopt en auto aan de kant gezet...daarna wou hij niet meer starten. De pijl van de koeling stond al efkes in het rood... dus geduld hebben (jaja, ik weet het `Geduld is een schone deugd` en tot nu toe de meest geciteerde tegeltjeswijsheid onder ons) en de motor laten afkoelen. Het was aan`t regenen, dus dat ging een beetje sneller.

Maar onze grote vraag voor vandaag was: zouden we nog aan het Lake geraken?

Dan hebben een paar Malawianen ons verder geholpen voor natuurlijk weer veel te veel geld (moet zeggen dat het afdingen mij beter en beter begint te lukken)... Enfin, blijkbaar was het koelwater op en onze motor bijna verbrand. Dus zij hebben wat water in het juiste leidingen gekapt en zo konden we dan eindelijk onze trip beginnen (rond 14u30 was dat).

Ik hoop dat ik jullie de komende weken niet meer moet vervelen met al die autopech verhalen!

Deze keer dus met een 4-tal op stap (Kristien, Johannes, Martijn en ik).

Het `roadtrip gevoel` kwam wel boven... genieten van het landschap, de luchtschakkeringen, de mensen op de straat, de politiecontroles (die ik toch wel een beetje eng vind, maar tot nu toe steeds vlekkeloos zijn gegaan) , een goed muziekje, af en toe een hevige tropische bui ertussen en een auto die veel te veel brommende/rammelende geluiden maakt.

Onderweg nog wat slaapgelegenheden afgebeld, maar de meeste zaten toch vol. Dan in onze `Bradt Malawi Guide` de telefoonnummer gevonden van Carolina`s... waar er nog een dorm voor 4 personen vrij was. Ideaal dachten we en de prijs viel ook nog mee (MK 700 pp). Dus de slaapgelegenheid was er al en dan nog wel in een `resort` , haha en er nu nog geraken.

Na een paar keer verkeerd te zijn gereden in het donker (om 6 uur begint het te schemeren en tegen half 7 is het pikdonker), zijn we uiteindelijk tegen half 8 gearriveerd bij Carolina`s.

Het is echt een beproeving om in het donker op de Malawiaanse/Afrikaanse wegen te rijden.
De plaatselijke bevolking loopt dan nog gezellig op en naast de weg, maar door hun huidskleur zeer zichtbaar... en van lichten op de fiets hebben ze ook nog nooit gehoord precies. De tegenliggers rijden meestal allemaal met hun `grote fahren` (om wat meer te zien want straatverlichting is er natuurlijk niet). Aangenaam is anders en dat zullen jullie ook wel kunnen beamen.
Dus af en toe wordt er wel eens iemand met een auto meegesleurd, dat kan niet anders. (Merci, Martijn om ons veilig naar onze slaapgelegenheid te loodsen!)

De laatste 2 km was een `dirty road` met overal kuilen, dus met ons oud wrak waren we genoodzaakt om heel traag te rijden, zodat we tenminste nog terug in Blantyre konden geraken zonder stukken te hebben.
Dan aangekomen, kamer gekregen en onmiddelijk ons avondeten besteld. De bediening was echt op z`n Afrikaans...we hebben zeker anderhalf a 2 uur moeten wachten voor het eten geprepareerd was. Denk dat ze de vissen nog uit het Lake moesten halen. Maar het resultaat mocht er wel zijn... the Chombo fish was delicious!

Ondertussen was ik gefascineerd geraakt door de bliksem in de verte (en de naderende storm), die het meer en de rest van de omgeving zo mooi oplichtte. Dus daar moest ik een foto van hebben. Hier het resultaat..

Het heeft bloed, zweet en tranen gekost...veel tijd om af te drukken heb je natuurlijk niet tijdens zo`n bliksemschicht, veel zwarte foto`s maar ben toch trots op het resultaat. En de andere 3 maar lachen met mijn `bliksemobsessie`! We hadden amper ons avondeten binnengespeeld of de storm was volledig losgebarsten... alles waaide weg, bliksem en donder wisselden elkaar steeds korter af en ik vond het fantastisch! Nog even genoten van de krachten der natuur en daarna was het tijd om ons uit de voeten te maken en ons beddeke op te zoeken. Onze dorm was vlak naast het meer... met een woelende Lake op de achtergrond gingen we een heerlijke nachtrust tegemoet. The lake is so unpredictable (like a woman) = wat de Malawianen over het meer zeggen.

We hadden in onze gids gelezen dat we in Carolina`s de mogelijkheid hadden om gratis te kayaken. Dat gingen we dan maar eens uitproberen. Johannes voelde zich niet al te best en ging na het ontbijt zijn bed terug opzoeken. We waren dus met 3 voor 2 kayaks... dan hebben we wat gezwommen en afwisseld de kayaks gebruikt. Broederlijk delen, he.

Vanaf het terras hadden we in de verte een eilandje opgemerkt, en ik zag het wel als een uitdaging om daar naar toe te peddelen. De plaatselijke beachboys hadden voorgesteld om ons naar het eilandje te brengen met hun boot en daar dan te gaan snorkelen. Maar wij dachten:` wat zij kunnen, kunnen wij ook`... Af en toe wat vertrouwen hebben in jezelf, he. Het enige probleem was de afstand inschatten... moeilijk-moeilijk. Dan hebben Kristien en ik de gok maar gewaagd... als het te ver was, zouden we wel op tijd rechtsomkeer maken, allez daar gingen we toch van uit. Uiteindelijk zijn we (maar) zo`n 4 uur onderweg geweest. Het eilandje bleek een hele rotsformatie te zijn. We vonden het toch te gevaarlijk om er op te gaan (en dan onze kayak kwijt te spelen). Om ons gemoed te sussen zijn we er dan maar rondgevaren en zijn we zo nog wat vissers gepasseerd. De terugtocht was toch een ander paar mouwen. De zee begon te woelen, de golven werden groter en groter, dus moesten we al onze vrouwenkracht gebruiken om niet voortijdig aan te spoelen... Uitgeput aangekomen werd ik meteen door een Engelsman aangesproken of we geen goesting hadden om mee een yogasessie te doen. Normaliter zou ik dat direct gedaan hebben, maar het enige waar ik op dat moment aan kon denken was douchen en iets eten. Dus heb maar vriendelijk bedankt.
`s Avonds hebben we een `gezelschapspelavond` gehouden... we waren met 4, dus een ideaal aantal. Heb zo leren `klaverjassen` (iemand in Belgie hier al van gehoord?) en kennis gemaakt het locale spel Bowo. (Martijn, die hier al een paar maanden zit, was onze initiator van dienst). Tijdens het spelen werd ik overvallen door een verschrikkelijke pijn aan mijn benen en wanneer ik ter inspectie mijn broekspijpen naar boven deed was de tomaatkleur weer daar. Eigenlijk was ik er niet echt verbaasd over. Wat wil je als je 4 uur op het water zit, zonder opnieuw zonnecreme te smeren. Die nacht geen oog dichtgedaan...alleen maar aftersun zitten smeren (mijn steun en toeverlaat die nacht-btw de aftersun was van Johannes, was de mijne op de Lodge vergeten) en Rammstein geluisterd op de mp3 speler (waar ik wonder boven wonder rustig van werd).

Zondag zijn Kristien, Johannes en Martijn met een catamaran gaan varen... ik voelde mij niet in staat om mee te gaan, dus ben maar veilig uit de zon gebleven (Spijtig, maar ja). Heb wat gelezen en mij getroost met een hele hoop koffietjes. Zusje, heb bijna je boek uit! `s Avonds hadden we in The Wheelhouse afgesproken met de Noren van Queens om samen te dineren en wat Carlsberg te drinken (zoals je op de foto kan zien). Andrea (een van de 4) was enorm gefascineerd door onze rollende R... zij ging samen met Kristien een poging doen om die onder de knie te krijgen (Grappige tafferelen waren dat).

Ondertussen wisten we dat er in de buurt ook een `Crocodile farm` was. Die zijn we maandag gaan bezoeken. Spijtig genoeg worden die beestjes daar enkel gekweekt om voor hun huid. We waren vertrokken zonder geld, wisten wij veel dat ze daar dus ook een inkom vroegen... dat was wel even balen. De lange , drassige weg te voet voor niks? Eerst geprobeerd om zo binnen te geraken, maar dat lukte natuurlijk niet (zeker niet als blanke, denk ik). Dan maar voorgesteld of iemand kon mee lopen naar Carolina`s, want ons geld lag nog daar. Dat is dan uiteindelijk gelukt... de Malawianen hebben blijkbaar toch tijd genoeg en de slagzin `time is money` gaat hier zeker niet op. Op de farm zaten een 14.000-tal krokodillen. Alle leeftijden waren vertegenwoordigdg. De grote zitten natuurlijk niet bij de kleintjes, want die worden anders opgegeten.

Nog wat plaatjes van Lake Malawi (om in de sfeer te blijven!)

En om te eindeigen: 2 happy faces! (wat wil je na zo`n weekend)